» » استون

استون

اَسِتون(نام گذاری ایوپاک "پروپانون”) ساده‌ترین کتون با فرمول مولکولی CH3)2CO) و یکی از لکه‌برها است. این ماده توسط حییم وایزمن کشف شده است.
این ماده فرار، بی‌رنگ و به شدت آتش گیر است و مصرف بسیار زیادی در صنعت به عنوان حلال دارد. یکی از ساده‌ترین روش‌های ساخت این ماده تقطیر استات کلسیم است.
ترکیبات:
استون پروکسید از دسته مواد منفجرهٔ بسیار حساس و قدرتمند است که از ترکیب استون و هیدروژن پروکسید (آب اکسیژنه) به نسبت ۵به۳ و یک کاتالیزگر (اسید سولفوریک یا کلریدریک) به نسبت ۳/۰۰ استاین ماده بر دو نوع است استون تری اکسید و استون  دی اکسید استون تری اکسید پایدارتر از استون دی اکسید است.
استون پروکسید جامد، سفید رنگ و بلوری است با این حال بسیار فرار است وبه دلیل تجمع آن در زیر درب، از حمل آن با ظروف در دار باید پرهیز کرد. این ماده در حالت خشک به شعله و شوک وضربه حساس است و نگهداری آن بسیار مشکل و خطر ساز است ولی می‌توان آن را در درون آب یا الکل برای مدت زیادی نگهداری کرد.
ترکیب نیترو سلولوز آغشته به استون (استون نیترو سلولوز را در خود حل می‌کند) با استون پروکسید آنرا قویتر و پایدارتر می‌کند. استون پروکسید در حجم‌های مختلف خواص خاصی از خود نشان می‌دهد استون پروکسید در حجم‌های کمتر از ۲ گرم آتش میگرد و در زیر یک ثانیه می‌سوزد ولی در حجم‌های بیش از ۲ گرم بدون نیاز به محفظهٔ بسته، بدون دود و شعله با صدای زیادی منفجر می‌شود و هیچ اثری از خود باقی نمی‌گذارد.
استون پروکسید برای ساختن چاشنی‌های الکتریکی بسیار مناسب است و شوک‌های بسیار ضعیف نیز آن را فعال می‌کند.
 
• تاریخچه :
این ماده توسط حییم وایزمن کشف شده است. وی از سال ۱۹۱۶ تا ۱۹۱۹ رئیس یک آزمایشگاه شیمی بود و در جریان مسؤولیت خود در آن، طریقه ساخت ماده شیمایی استون را کشف کرد.
 
 • کاربرد استون :
این ماده بعنوان حلال بسیاری از ترکیبات آلی استفاده می‌شود. در تولید پلاستیک ، الیاف مصنوعی ، دارو و سایر ترکیبات شیمیایی کاربرد دارد. همچنین در تولید صنعتی رنگهای ایندیگو هم مصرف می‌شود.
موارد مصرف و کاربرد : استون بعنوان حلال بسیاری از ترکیبات آلی استفاده می‌شود. در تولید پلاستیک ، الیاف مصنوعی ، دارو و سایر ترکیبات شیمیایی کاربرد دارد. همچنین در تولید صنعتی رنگهای ایندیگو هم مصرف می‌شود.
به عنوان حلال در فرمولاسيون پوشش دهنده سطوح و مواد مربوط به شوینده ها و تينرها، همچنين در آکریلیک و الکل هاى نيتروسلولز و رنگ ها، به عنوان حلال در مواد داروئى و آرایشی، حلال چسب، سيمان، جوهر پرینتر، چسب، واکس، رزین، چربى ها، گریس، روغن ها، و مواد رنگى در پروسه هاى عصاره گيرى، در صنایع بى دود کردن پودر، به عنوان حلال پاک کننده در صنایع الکتریکی، و به عنوان حمل کننده استيلن در داخل سيلندرها مورد استفاده است.
از این ماده در صنایع شيميایی به عنوان ماده ميانى در تهيه متيل متاکریلیت ، متاکریلیت اسيد، متيل استفاده مى شود . اغلب اوقات در تهيه ترکيباتى مثل آنتى اکسيدان ها، A ایزوبوتيل کتن، بيس فنل علف کش ها، کتن هاى سنگين، تغليظ فرمالدئيد و دى فنال  آمين، و ویتامین هاى ميانى مورد استفاده است.
استن بطور طبيعى در متابوليسم طبيعى بدن و در ارگان هاى طبيعى و عضلات و بافت ها دیده مى شود و خون حاوى مقدارى استن است.

پاک کننده هاي لاک (آستون)
پاک کننده هاي لاک براي ناخن ها مضر هستند و به آنها آسيب مي رسانند. براي پاک کردن لاک از پاک کننده هايي مانند آستون که حلال ترکيبات لاک هستند مي توانيد استفاده نماييد.
آستون روغن و رطوبت را از سطح ناخن پاک کرده و آن را خشک و ورقه ورقه مي کند. پس حتما از آستون هايي که داراي نرم کننده يا روغن مي باشند استفاده کنيد.
پاک کننده هاي لاک ناخن ممکن است به پوست شما نيز آسيب برسانند.
از تماس اين مواد با ديگر قسمت هاي بدن جدا پرهيز نماييد. پس از استفاده از آستون و يا هر پاک کننده لاک ، حتما دستان خود را بشوييد. سعي کنيد ميزان پاک کننده اي را که براي پاک کردن لاک ناخن خود استفاده مي کنيد کنترل کنيد و بيش از اندازه از آن استفاد نکنيد.

• تولید استون : 
اصولا این ماده در فرایند کیومن تولید میشود. در گذشته از تقطیر خشک استات هایی نظیر استات کلسیم به دست آورده میشده است.
در طی جنگ جهانی اول فرایند تولید ان به وسیله تخمیر باکتریایی توسط Chaim Weizmann توسعه پیدا کرد که محصولات این فرایند استون، بوتانول و اتانول میبود. به مرور زمان به علت راندمان ناچیز تولید این ماده در مقایسه با پسماندهای آلی، این فرایند رو به فراموشی سپرده شد.
 
ایمنی:
مایعی سمی است. نوشیدن حجم بالایی از آن ، سبب بیهوشی و آسیب به مخاط دهانی می‌شود. در اثر تماس با پوست باعث سوزش ، تحریک پوست و صدمه زدن به آن می‌شود.
بررسیهای انجام شده روی حیوانات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که تنفس استون و قرار گرفتن در معرض آن بمدت طولانی ، باعث آسیبهای کلیوی ، کبدی و صدمه به دستگاه عصبی ، نقصهای مادرزادی و پائین آمدن قدرت باروری در جنس نر می‌شود.
البته هنوز مشخص نیست که آیا این ماده همین تاثیرات را روی انسان هم دارد یا نه. نکته جالب توجه این است که غلظتهای میلی‌مولار استون در حیوانات آزمایشگاهی مبتلا به صرع ، اثرهای ضد تشنجی نشان می‌دهد.
درجاى خنک، با تهویه محيطى مناسب و به دور از گرما، منابع قابل احتراق و شرایط انباردارى اشعه مستقيم خورشيد انبار شوند.